W niedzielę 13 grudnia 1981 r. o godz. 6 rano, Polskie Radio nadało wystąpienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego, w którym informował on Polaków o ukonstytuowaniu się Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON) i wprowadzeniu na mocy dekretu Rady Państwa stanu wojennego na terenie całego kraju.
Rozpoczęły się aresztowania i szykany przeciwników komunistycznej władzy.
Władze komunistyczne jeszcze 12 grudnia przed północą rozpoczęły zatrzymywanie działaczy opozycji i “Solidarności”. W ciągu kilku dni w 49 ośrodkach internowania umieszczono około 5 tys. osób. W ogromnej operacji policyjno-wojskowej użyto w sumie 70 tys. żołnierzy, 30 tys. milicjantów, 1750 czołgów, 1900 wozów bojowych i 9 tys. samochodów.
Nocą z 12 na 13 grudnia służby, w ramach akcji “Azalia”, przejęły kontrolę nad centralami telefonicznymi, rozgłośniami telewizyjnymi i radiowymi. Wyłączono telefony i ocenzurowano korespondencję. Ponadto wstrzymane zostało wydawanie prasy poza oficjalnymi tytułami. Władze ograniczyły swobodę przemieszczania się poprzez wprowadzenie godziny milicyjnej. Zmilitaryzowany został szereg instytucji. Zawieszono m.in. prawo do strajku, a także działalność szkół i uczelni.
W odpowiedzi robotnicy, stoczniowcy i górnicy rozpoczęli strajki, które brutalnie pacyfikowały siły bezpieczeństwa, głównie Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej (ZOMO). 16 grudnia 1981 r. doszło do najtragiczniejszych wydarzeń – w katowickiej kopalni “Wujek” ZOMO zastrzeliło dziewięciu górników, raniło zaś 23. W Gdańsku zaś odbyła się stutysięczna demonstracja, w trakcie której jedna osoba zginęła, a ponad 300 było rannych. Podobne wydarzenia miały miejsce dzień później w Krakowie. Demonstracje powtarzały się w 1982 r.
Stan wojenny został zawieszony 31 grudnia 1982 r., a następnie zniesiony 22 lipca 1983 r. Bilans jego ofiar jest trudny do oszacowania, ale przyjmuje się, że wynosi on ok. 100 zabitych i kilkuset rannych. Równocześnie tysiące ludzi straciły pracę, zostały zmuszone do emigracji lub spotkały się z innego rodzaju represjami.
Obchody 40 rocznicy wprowadzenia stanu wojennego:
13 grudnia
9:30
Złożenie kwiatów:
- pod tablicą Tadeusza Huskowskiego (Politechnika Wrocławska, pl. Grunwaldzki 9, bud. D-2 ),
- pod pomnikiem poświęconym „Wszystkim Współtwórcom i Bohaterom Solidarności” (Politechnika Wrocławska, skwer Obrońców Solidarności, wejście od ul. Norwida),
- pod tablicą Tadeusza Kosteckiego (Politechnika Wrocławska, Wybrzeże Wyspiańskiego 27
12:00
Otwarcie wystawy Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu „Chodźcie z nami. Wrocławskie protesty uliczne 1981–1989” oraz prezentacja towarzyszącego jej katalogu (ul. Świdnicka, w pobliżu kościoła pw. św. Stanisława, św. Doroty i św. Wacława).
18:30
Msza święta w intencji Ofiar stanu wojennego pod przewodnictwem abp. Józefa Kupnego Metropolity Wrocławskiego (Katedra rzym.-kat. pw. św. Jana Chrzciciela).
19:30
Ogólnopolska akcja „Zapal Światło Wolności” Instytutu Pamięci Narodowej:
- zapalenie zniczy ku pamięci Ofiar stanu wojennego, pokaz specjalny filmu IPN „Stan wojenny. Historia oporu” (pl. Wolności),
- zapalenie zniczy ku pamięci Ofiar stanu wojennego (pl. Katedralny).